“ တလိုင္း ”ဟူေသာ စကာလံုးကို ဗမာ့ သမိုင္း ရာဇ၀င္ က်မ္းမ်ားတြင္ မြန္လူမ်ိဳး တို ့အား ရည္ညႊန္း၍ သံုးဆြဲထားၾကသည္ ။ ထိုက်မ္းမ်ားအား ကိုးကား၍ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသား ထုတ္ေ၀ေသာ ရာဇ၀င္ က်မ္းမ်ား ၊ စာအုပ္မ်ား ႏွင့္ အဘိဓာန္မ်ား တြင္လည္း အလားတူ သံုးဆြဲ ၾကျခင္းမ်ား ေတြ ့ႏိုင္သည္ ။ အခ်ိဳ ့ေသာ သူမ်ားသည္ စကားေျပာရာ၌ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအား တလိုင္း လူမ်ိဳးမ်ားဟု သံုးႏႈံးေျပာဆို တတ္ၾကသည္ ။ သံုးႏံႈး ေျပာဆို ေနၾက ေသာ္လည္း တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မည္သူမွ ေသခ်ာ မသိၾက ။ တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္သည္ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားဟု ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ ။
တလိုင္းဟူေသာ စကားလံုးသည္ မြန္စကားတြင္ မ႐ွိသလို ၊ မူရင္း ဗမာစကား တြင္လဲ မ႐ွိပါ ။ ထို ့ေၾကာင့္ မူရင္း အဓိပၸါယ္ အသိအက်ကို သိ႐ွိႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူေပ ။ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မသိၾကေသာ္လည္း တလိုင္းဟု ဆိုလွ်င္ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအားရည္႐ြယ္သည္ ၊ အေခၚခံ ရေသာ မြန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တလိုင္းဟု အေခၚခံရျခင္းကို မႏွစ္သက္ၾက ဟု အားလံုး နားလည္ထား ၾကသည္ ။
ႏိုင္ေဖသိန္းျဇာ ( ဖက္ဒရယ္တကၠသိုလ္ ) ၏ တလိုင္း ေ၀ါဟာရ သုေတသန စာတမ္း အရ တလိုင္းဟူေသာ စကားသည္ တ’လုင္ ( Tai Long ) မွဆင္းသက္ လာသည္ဟု ဆိုသည္ ။ တ’လုင္ ( Tai Long ) ဆိုသည္မွာ ယိုးဒယား ႐ွမ္းလူမ်ိဳး မ်ားအား ေခၚ ျခင္း ျဖစ္သည္ ။ တ’လုင္ အား ဗမာစကား အသံထြက္ျဖင့္ ေခၚဆိုရာမွ တလိုင္း ဟူေသာ စကားျဖစ္လာ သည္ဟုဆိုသည္ ။ ယိုးဒယား႐ွမ္း လူမ်ိဳး မ်ားအား ေခၚေ၀ၚေသာ တလိုင္း ဟူေသာ စကား သည္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္လာ ရပံုမွာ -
ျမန္မာျပည္ အညာေဒသ သို ့ တ’လုင္ (ယိုးဒယား ႐ွမ္း) လူမ်ိဳးတို ့ထက္ ေစာစြာ ေရာက္႐ွိ အေျခခ် ခဲ့ၾကေသာ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ တ႐ုတ္ျပည္ ေတာင္ပိုင္းမွ ေ႐ႊ ့ေျပာင္း၀င္ေရာက္ အေျခခ် လာေသာ တ’လုင္ (ယိုးဒယား ႐ွမ္း) လူမ်ိဳးမ်ား နွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ျပီး နယ္ေျမမ်ား ဆံုး႐ံႈးခဲ့ ရသည္ကို ဗမာလူမ်ိဳးတို ့ ျမိဳ ့႐ြာ တည္ေထာင္ခဲ့ ေသာ ေဒသမ်ားႏွင့္ ေဒသ အတြင္းသို ့ ေနာက္မွ ၀င္ေရာက္ အေျခခ် ခဲ့ၾကေသာ တ’လုင္ လူမ်ိဳးမ်ား ျမိဳ ့႐ြာ စတင္ တည္ေထာင္ေသာ ေဒသမ်ား သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ား အရ တူညီေနသည္ ကို ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ သိႏိုင္သည္ ။
ဗမာလူမ်ိဳးတို ့အတြက္ တ’လုင္ တို ့သည္ နယ္ခ်ဲ ့က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ ေစာ္ကား သူမ်ား ၊ အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ား ဟုျမင္ခဲ့ၾကသည္ ။ နာၾကည္းခဲ့ ၾကသည္ ။ တ’လုင္ အား တလိုင္းဟု ဗမာမႈျပဳ သံုးစြဲခဲ့၍ ေခတ္ကာလ ၾကာလာေသာအခါ တလိုင္း သည္ တ’လုင္ မွ ဆင္းသက္လာ သည္ကို သိသူနည္းပါး လာသည္ ။ မူရင္း အဓိပၸါယ္ ကိုလဲ သိသူ ႐ွားပါး လာသည္ ။ တလိုင္းအား မူရင္း ဗမာစကား ဟုယူဆလာၾကသည္ ။ ဗမာလူမ်ိဳး တို ့၏ စိတ္တြင္ တလိုင္း ဟုဆိုလိုက္လွ်င္ မုန္းတီးစရာ အ႐ိုင္းအစိုင္း လူမ်ိဳးမ်ား ၊ က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္သူမ်ား ဟု စြဲခဲ့ၾကသည္ ။
( ၁၇၄၀ ) ယိုးဒယား ႐ွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္မႈ ကာလတြင္ ဟံသာ၀တီ မြန္မ်ား သည္႐ွမ္းတို ့ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ အင္း၀မင္းကို ေတာ္လွန္ ခဲ့ၾကေသာ ေၾကာင့္ အင္္း၀မင္း မ်ားသည္ ဟံသာ၀သီ တပ္မ်ားအား ဟံသာ၀သီ တလိုင္း တပ္မ်ားဟု ေခၚေ၀ၚ ခဲ့ ၾကသည္ ။ ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္သူ ႐ွမ္း ၊ မြန္ လူမ်ိဳး ႏွစ္စု လံုး အားေပါင္း၍ တလိုင္း မ်ားဟု ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲ ခဲ့ၾကသည္ ။
မြန္ဘုရင္ ဗညားဒလ လက္ထက္ အင္း၀မင္းႏွင့္ စစ္ခင္းစဥ္ ကာလတြင္ ဗမာမ်ား က မြန္တပ္မ်ားအား တလိုင္းတပ္မ်ားဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့ ၾကသလို ၊ မြန္မ်ားကလဲ ဗမာတပ္မ်ားအား အရည္းၾကီးတပ္မ်ား ဟု ေခၚေ၀ၚ ခဲ့ၾကသည္ ။ ( ၁၇၅၃) ေနာက္ပိုင္း ႐ွမ္းမ်ားႏွင့္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့ အဆင္မေျပ ျဖစ္ျပီး ႐ွမ္းလူမ်ိဳးတို ့သည္ ဦးေအာင္ေဇယ် (ဗမာ) တို ့ႏွင့္ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းလိုက္ ေသာအခါ ဗမာလူမ်ိဳးတို ့သည္ တလိုင္းဟူေသာ စကားအား မြန္လူမ်ိဳး တစ္စုထဲ ကိုသာ ရည္႐ြယ္ျပီး ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲ လာၾကသည္ ။ ထိုအခ်ိန္မွ စ၍ ဗမာလူမ်ိဳး မ်ားသည္ မြန္မင္း မ်ားအား တလိုင္းမင္း ၊ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအား တလိုင္းလူမ်ိဳးမ်ား ဟု သမိုင္း မွတ္တမ္း မ်ားတြင္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ ၾကသည္ ။ မွန္နန္း ရာဇ၀င္ ႏွင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ မဟာရာဇ၀င္ ၾကီးတို ့တြင္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့ အား တလိုင္းဟု မွားယြင္းစြာ မွတ္တမ္းတင္ ခဲ့ၾကသည္ ။
အေလာင္းမင္းတရား (ဦးေအာင္ေဇယ်) လက္ထက္မွ စတင္၍ တလိုင္း ဟူေသာ စကားသည္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား သီးျခား ရည္ညႊန္း ေခၚဆိုေသာ စကား ျဖစ္လာသည္ ။ ဒုတိယကမာၻ စစ္ကာလတြင္ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ၊ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးတို ့အား နာၾကည္းမုန္းတီး စရာ က်ဴးေက်ာ္သူ နယ္ခ်ဲ ့မ်ားဟု ျမင္သာေအာင္ နယ္ခ်ဲ ့ မိစာၦမ်ား ဟု ႏွိမ္ခ် ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲ ခဲ့ၾက သကဲ့သို ့ဦးေအာင္ေဇယ်သည္ စစ္ပြဲ ျဖစ္ေနစဥ္ကာလတြင္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား ႏွိမ့္ခ်စြာ ေခၚဆို သံုးစြဲ ခဲ့ေသာ စကားျဖစ္သည္ ။ ထို ့ေၾကာင့္ တလိုင္းဟူေသာ စကားသည္ မြန္လူမ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္ ရေသာ စကားလံုး မဟုတ္ပဲ ၊ မြန္လူမ်ိဳးတို ့ အား ႏွိမ့္ခ်စြာ ခိုင္းႏိႈင္းထားေသာ စကားလံုးသာ ျဖစ္သည္ ။
ဦးေအာင္ေဇယ် သည္ မြန္ႏိုင္ငံေတာ္အား တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ စစ္႐ႈံးသူ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား ႏွိမ့္ခ်စြာ ရည္႐ြယ္၍ သံုးႏႈံး ေခၚဆို ခဲ့ေသာ စကား အသံုးအႏႈံး ျဖစ္၍ တလိုင္း ဟူေသာ စကားကို “အဖမဲ့သား” ၊ “ အ႐ိုင္း အစိုင္းမ်ား” ၊ “မ်ိဳးမစစ္မ်ား” ဟု အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖြင့္ခဲ့ၾကသည္ ။
မြန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တလိုင္းဟု အေခၚခံရလွ်င္ ထီးနန္း ေပ်ာက္ျပီး တိုင္းျပည္မဲ့ ၊ မင္းမဲ့ ျဖစ္ေနေသာ အေျခအေနတြင္ ႏွိမ့္ခ်၍ ခိုင္းႏႈိင္း ေခၚဆိုခံခဲ့ ရေသာ အေခၚအေ၀ၚ ျဖစ္၍ အျခားေသာ စကားလံုးမ်ား ထက္ပို၍ ခံျပင္းေဒါသ ထြက္ၾကသည္ ။ တလိုင္းဟူေသာ စကားသည္ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ ထဲအား ရည္႐ြယ္ေသာ စကားလံုး မဟုတ္ ၊ မြန္လူမ်ိဳးစု တစ္စုလံုးအား ႏွိမ့္ခ် ရည္ ႐ြယ္ေသာ စကားျဖစ္သည္ ။ ေသခ်ာစြာ စဥ္းစား ဆင္ျခင္ ျခင္း မျပဳပဲ သံုးႏႈံး ေျပာဆိုမိ၍ မိတ္ေဆြမွ ရန္သူျဖစ္သြားၾကသူမ်ား ၊ စိတ္မေကာင္းစရာ ရလဒ္မ်ားနဲ ့ အဆံုးသတ္ခဲ့ ရေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ၊ မလိုလားအပ္ပဲ ေသြးေျမ က်ခဲ့ရမႈမ်ား မ်ားစြာ ႐ွိခဲ့သည္ ။
အခ်ိဳ ့ေသာသူမ်ားသည္ တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မသိပဲ စာအုပ္ အခ်ိဳ ့တြင္ မွတ္တမ္းတင္ ေရးသားထား သည့္အတိုင္း မွာယြင္းစြာ မွတ္သား သံုးဆြဲ ေနၾကသည္ ။ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို သိေသာ္လည္း မြန္လူမ်ိဳး တစ္ဦး တစ္ေယာက္ အား ေနာက္ေျပာင္ လို၍ ေသာ္၄င္း ၊ အျခားေသာ အေၾကာင္းမ်ား ေၾကာင့္ေသာ္၄င္း တလိုင္းဟူ ေသာ စကားကို တမင္ပင္ သံုးဆြဲ ေနၾကသူမ်ားလဲ႐ွိသည္ ။
အဓိပၸါယ္ကို သိလွ်က္နဲ ့တလိုင္းဟူေသာ စကားကို မြန္လူမ်ိဳး တို ့အား ရည္႐ြယ္၍ တမင္ ဆက္လက္ သံုးဆြဲ ေနသူမ်ား ေသခ်ာစြာ စဥ္းစားရန္လို သည္မွာ - စစ္မွန္ေသာ သာသနာမ႐ွိ ၊ ဘာသာတရား မ႐ွိပဲ မွားယြင္းေသာ အယူအဆ ေတြနဲ ့ အရည္းၾကီးတို ့ အား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ခဲ့ ၾက သူမ်ားသည္ မည္သူေတြနည္း ? အျခား လူမ်ိဳးစုအား အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ိဳး ဟု မေခၚမွီ မိမိ လူမ်ိဳးစု အေၾကာင္းအား ေသခ်ာ သိေအာင္ အရင္ လုပ္သင့္သည္ ။
အရည္းၾကီးကိုးကြယ္မႈ နဲ ့ပတ္သက္၍ လူသိအမ်ားဆံုး အစဥ္အလာ တစ္ခုမွာ ပန္းဦးလႊတ္ျခင္း အစဥ္အလာျဖစ္သည္ ။ မဂၤလာဦးတြင္ မိမိ၏ ဇနီးေလာင္းအား ပန္းဦးဆက္ရေသာ အစဥ္အလာ ႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ သူမ်ားသည္ မည္သူေတြနည္း ? အျခား လူမ်ိဳးစုအား မ်ိဳးမစစ္ ဟု မေခၚမွီ မိမိ လူမ်ိဳးစု အေၾကာင္းအား ေသခ်ာ သိေအာင္ အရင္ လုပ္သင့္သည္ ။
မြန္မ်ားက ဗမာလူမ်ိဳး မ်ားအား အရည္းၾကီးမ်ိဳး မ်ားဟု ေခၚဆို သံုးဆြဲ ၾကလွ်င္ လည္း ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား သေဘာက် ၾကလိမ့္မည္မထင္ပါ ။
လူမ်ိဳးစုၾကား ေသြးခြဲလို၍ ဤ Post အား ေရးသား ျခင္းမဟုတ္ပါ ။ ဤ Post ၏ ရည္႐ြယ္ ခ်က္သည္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား တလိုင္းမ်ားဟု ေရးသား ေျပာဆိုေနမႈမ်ားအား ရပ္တန္ ့ ၊ ျပင္ဆင္ ၾကရန္ ျဖစ္သည္ ။ ေနာက္ပိုင္း၌ ျပန္လည္ ပံုႏိွပ္ ထုတ္ေ၀ေသာ သမိုင္း မွတ္တမ္း ေဟာင္း မ်ားတြင္ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအား တလိုင္းမ်ားဟု အစားထိုး ေျပာင္းလဲ ပံုႏွိပ္ ခဲ့ၾက ျခင္းေၾကာင့္ ေခတ္ကာလ ၾကာလာလွ်င္ မြန္လူမ်ိဳး ဟူေသာ အမည္ေပ်ာက္ဆံုး၍ တလိုင္း ဟုသာ တစ္ကမာၻ လံုးမွ သိ႐ွိေတာ့မည့္ အေျခအေန မေရာက္မွီ - တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မသိသူမ်ားအား ႐ွင္းျပရန္ ၊ မြန္မ်ားအား တလိုင္း မ်ားဟု ေခၚဆို ၊ ေရးသား ေနမႈမ်ားအား ရပ္တန္ ့ရန္ ၊ မွားယြင္းစြာ မွတ္တမ္းတင္ ထားမႈမ်ား အား ျပင္ဆင္ ႏိုင္ရန္ ၾကိဳးစားရမည္မွာ မြန္တစ္မ်ိဳးသား လံုး၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္ ။ ။
“မြန္လူမ်ိဳးမ်ား သည္ တလိုင္း မဟုတ္...
တလိုင္း သည္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ား မဟုတ္”
ႏိုင္ေဖသိန္းျဇာ ၏ တလိုင္း ေ၀ါဟာရ သုေတသန စာတမ္း
ႏိုင္ေဖသိန္းျဇာ ( ဖက္ဒရယ္တကၠသိုလ္ ) ၏ တလိုင္း ေ၀ါဟာရ သုေတသန စာတမ္း အား မွီျငမ္း ေရးသားပါသည္။ ။
က်ြန္ေတာသိထားတာက တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္
ReplyDeleteတလိုင္းသည္ မြန္စကားျဖစ္သည္
တလိုင္မွာ မြန္စကားအရ ဗမာလို အဖမစစ္ (တစ္နည္းအားျဖင့္) မ်ိဳးမစစ္ေကာင္ဟု ဆဲဆိုသကဲ့သို့ အဓိပါယ္ ျဖစ္သည္
မြန္မသည္ အျခားတိုင္းရင္းသား အမ်ိဳးသားနွင့္ ရျပီး ေမြးေသာ ကေလးကို ေခၚသည့္သေဘာျဖစ္သည္
ယခုေခတ္နွင့္နွိုင္းယွဥ္လ်ွင္ တရုတ္ထီး၊ ကုလားထီးမ်ားႏွင့္ ရေသာ မိန္းမ၏ ကေလးကို တလိုင္းဟုဆဲဆိုသည့္ သေဘာျဖစ္သည္
ကၽြန္ေတာ့္ post ရဲ ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္က တလိုင္း ဆိုတာ မြန္လူမ်ိဳး ကိုေျပာတာလို ့ အျမင္မွားျပီး ေျပာဆို ေရးသား ေနၾကတဲ့ သူေတြကို တလိုင္း ဆိုတဲ့ စကားရဲ ့ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို သိေစခ်င္ တာပါ ။ တလိုင္း ဆိုတဲ့ စကားက “အဖမဲ့သား” ၊ “အ႐ိုင္း အစိုင္းမ်ား” ၊ “မ်ိဳးမစစ္မ်ား” လို ့ အဓိပၸါယ္ ရတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ့္ post ထဲမွာ လဲ ပါပါတယ္ ။ ႏိုင္ေဖသိန္းျဇာ ( ဖက္ဒရယ္တကၠသိုလ္ ) ရဲ ့ တလိုင္း ေ၀ါဟာရ သုေတသန စာတမ္းမွာ တလိုင္းဆိုတဲ့ စကား ဆင္းသက္ လာပံုကို ႐ွင္း ျပထား ပါတယ္ ။ အဲဒီ စာတမ္းရဲ ့ Link ကို post ရဲ ့ ေအာက္ဆံုးမွာ တင္ေပး လိုက္ပါတယ္ ။
ReplyDeleteဟုတ္ပါတယ္ တလိုင္းဆိုတာမြန္ဘာသာစကားမွာတိုက္ရိုက္ႀကီးပါေနတာမ်ိဳးမေတြ႕ရသလိုအထက္ကေျပထားတ့ဲအရည္းႀကီးသာသနာနဲ႕ပန္းဦးလႊတ္ဓေလ့ဆိုတာလည္းပဳဂံေခတ္ဘယ္ေက်ာက္စာမွာမွမပါပါဘူး
ReplyDeleteေက်ာက္စာေပါင္းခ်ဳပ္စာအုပ္ေတြမွာၾကည့္ပါ
ဆရာႏိုင္ေဖသိန္းျဖာေရးသလိုဦးေအာင္ေဇယ်ကမြန္ေတြကိုတမင္ႏွိမ္ေခၚခဲ့တယ္ဆိုတာလည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္တိလဂၤနမွတလိင္းျဖစ္လာတယ္ဆိုၿပီးေျပာထားတဲ့စာတမ္းအခ်ိဳ႕ကိုလည္းေတြ႕ရသလိုမြန္မဟုတ္ဘဲရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားကိုႏွိမ္ေခးတာပါလို႕ေျပာၾကတာေတြလည္းရွိပါတယ္။သို႕ေသာ္သုေတသနလုပ္ဖို႕ေကာင္းတဲ့အခ်က္မ်ားသာျဖစ္ၿပီးတိုင္းရင္းသားခ်င္းေသြးကြဲၾကဖို႕မဟုတ္ပါ။တကယ္ေတာ့ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုးဟာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအႏွိမ္ခံလာခဲ့ရတဲ့ဘ၀တူေတြပါပဲ