နားလည္ေပးႏိုင္ေပမဲ့...

ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အေျခခ် ေနထိုင္ေနတဲ့ ကရင္ တိုင္းရင္းသား အဆိုေတာ္ ယူရီ ဟာ အမ်ိဳးသားခ်င္း လက္ထပ္ေပါင္းသင္း ေနထိုင္ေနသူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လူမႈေရးအဖြဲ ့ အစည္းတစ္ခုက အဖြဲ ့၀င္အျဖစ္မွ ထုတ္ပယ္လိုက္တယ္ ဆိုတဲ့သတင္းကို ဧရာ၀တီ site က ဖတ္မိျပီး လူမႈေရး အဖြဲ ့အစည္း တစ္ခုအေနနဲ ့ ဒီလိုလုပ္တာ မွန္သလား မွားသလား ဘယ္လိုထင္လဲလို ့ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္နဲ ့ သူ ့ အျမင္ ကိုယ့္အျမင္ ေတြေျပာျဖစ္တယ္ ။

ကၽြန္ေတာ့္ရဲ ့ အျမင္အရ ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ အဖြဲ ့အစည္းထဲမွာ သူဟာဘယ္ေနရာ ကပါ၀င္ေန သလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္ ။ သာမန္ အဖြဲ ့၀င္ တစ္ေယာက္ အေနနဲ ့ ဆိုရင္ေတာ့ လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ ့ တစ္ခုအေနနဲ ့ လိင္တူဆက္ဆံ ေနသူျဖစ္ေန လို ့ ဆိုျပီး ခြဲျခားမဆက္ဆံ သင့္ပါဘူး ။ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ၊ စံျပပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦး အေနနဲ ့ ဆိုရင္ေတာ့ အဖြဲ ့အေနနဲ ့ မမွားဘူးလို ့ထင္ပါတယ္ ။ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ ၊ စံျပပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္မွာ လူတိုင္း လက္ခံႏိုင္တဲ့ ၊ အတုယူရတဲ့ အမူအက်င့္ မ်ားသာ႐ွိ သင့္ပါတယ္ ။ လူအခ်ိဳ ့သာ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြ ႐ွိေနတဲ့ သူကို ေခါင္းေဆာင္ ေနရာ ၊ စံျပပုဂၢိဳလ္ ေနရာကေန ထုတ္ပယ္ တာဟာ မမွားဘူးလို ့ ထင္ပါတယ္ ။

လိင္တူ ဆက္ဆံမႈကို လံုး၀လက္မခံတဲ့ သူေတြ႐ွိသလို ၊ နားလည္မႈ ေပးျပီး လက္ခံသင့္ တယ္ ခြဲျခားျပီး မဆက္ဆံ သင့္ဘူးလို ့ ေျပာေနၾကတဲ့ သူေတြလဲ႐ွိ ပါတယ္ ။ ဟိုမုန္း ေျပာင္းလဲမႈ ၊ ဟိုမုန္း မညီမွ်မႈ ေတြေၾကာင့္ ေယာက္်ားေလး ခႏၶာကိုယ္နဲ ့ မိန္းမစိတ္ ေပါက္ျပီး မိန္းကေလးလိုပဲ ေနခ်င္တာ ၊ မိန္းကေလး ခႏၶာကိုယ္နဲ ့ ေယာက္်ားေလးစိတ္ ေပါက္ျပီး ေယာက္်ားေလး လိုပဲ ေနခ်င္တာ ေတြကို နားလည္မႈ အျပည့္အ၀ ေပးႏိုင္ေပမဲ့ ၊ မိန္းကေလး အစစ္ ေယာက္်ားေလး အစစ္ ေတြနဲ ့ တန္းတူ ေနရာတိုင္းမွာ လက္ခံေပး ဖို ့ ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး ။

စိတ္မႏွံ ့ သူတစ္ေယာက္ဟာ သာမန္လူ ေတြနဲ ့ အခြင့္အေရး တန္းတူ ႐ွိသင့္တာ မွန္ေပမဲ့ ၊ သာမန္လူေတြနဲ ့ တန္းတူလို ့ လက္ခံလို ့ မရပါဘူး ။ ဥပမာ - ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် ရမဲ့ အေျခ အေန မ်ိဳးေတြမွာ စိတ္မႏွံ ့ သူေတြကို သာမန္လူေတြလို သူ ့ဘာသာသူ ဆံုးျဖတ္ပါေစ ဆိုျပီး လႊတ္ထားလို ့ မရပါဘူး ။ ေျခေထာက္ တစ္ဖက္ထဲ ႐ွိတဲ့ သူတစ္ေယာက္ ဟာလဲသာမန္လူ ေတြနဲ ့ တန္းတူ အခြင့္အေရးေတြ ႐ွိသင့္တာ မွန္ေပမဲ့ ၊ သာမန္လူေတြနဲ ့ တန္းတူလို ့ လက္ခံလို ့ မရပါဘူး ။ ေျခေထာက္ တစ္ဖက္ထဲ ႐ွိတဲ့ သူတစ္ေယာက္ကို သာမန္လူေတြရဲ ့ ေဘာ္လံုး အသင္းမွာ ၀င္ကန္ခိုင္းလို ့မရပါဘူး ။

လိင္တူဆက္ဆံသူေတြကို စိတ္မႏွံ ့သူေတြ ၊ မသန္စြမ္းသူေတြနဲ ့ မႏႈိင္းသင့္ဘူး လို ့ ေျပာရင္ ေတာ့ ဘာျဖစ္လို ့လဲလို ့ ျပန္ေမးပါရေစ ။ စိတ္မႏွံ ့သူေတြ ၊ မသန္စြမ္းသူေတြ ဟာ နိမ့္က်ေနသူေတြ မဟုတ္ပါဘူး ။ သူတို ့ကို အဆင့္အတန္း ခြဲျခားတဲ့ စိတ္နဲ ့ မၾကည့္ သင့္ဘူး ။ သူတို ့ဟာ သာမန္သူ ေတြနဲ ့ အဆင့္အတန္း တူညီၾကတဲ့ သူေတြသာ ျဖစ္တယ္ ။ အားလံုး တူညီၾကတဲ့သူေတြ ကို အုပ္စု တစ္စုစီ ခြဲရင္သာ သာမန္လူေတြနဲ ့ အုပ္စု မတူသူ ေတြျဖစ္တယ္ ။ သာမန္ လူေတြကို စိတ္မႏွံ ့ သူေတြအုပ္စုမွာ ထည့္လို ့မရသလို ၊ စိတ္မႏွံ ့ သူေတြကိုလဲ သာမန္လူေတြ အုပ္စုမွာ ထည့္လို ့ မရပါဘူး ။ တူညီတဲ့သူေတြသာ သီျခားစီ ျဖစ္ရမွာပါ ။

မိန္းမလ်ာ ၊ ေယာက္်ားလ်ာ ေတြလဲ အတူတူပါပဲ ။ မိန္းမလ်ာ ေတြဟာ မိန္းကေလးေတြ နဲ ့ အခြင့္အေရး တန္းတူရ သင့္ေပမဲ့ မိန္းကေလးေတြနဲ ့ အုပ္စုတူ သူလို ့ လက္ခံလို ့မရပါဘူး ။ ေယာက္်ားလ်ာ ေတြဟာလဲ ေယာက္်ားေလး ေတြနဲ အခြင့္အေရး တန္းတူရ သင့္ေပမဲ့ ေယာက္်ားေလး ေတြနဲ ့ အုပ္စုတူ သူလို ့ လက္ခံလို ့မရပါဘူး ။ စိတ္ခ်င္းတူ ေပမဲ့ ခႏၶာကိုယ္ ဖြဲ ့စည္းပံုခ်င္း မတူၾကပါဘူး ။ ေယာက္်ားေလးဟာ ေယာက္်ားေလး အုပ္စု ၊ မိန္းကေလးဟာ မိန္းကေလး အုပ္စု ၊ ေယာက္်ားလ်ာဟာ ေယာက္်ားလ်ာ အုပ္စု ၊ မိန္းမလ်ာဟာ မိန္းမလ်ာ အုပ္စု အေနနဲ ့ သာ လက္ခံရမွာပါ ။ ။

ဒီပံုေလးထဲက အေနအထားကို ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ ?



ဒီပံုေလးထဲက အေနအထား ဆိုရင္ေရာ ?


ကၽြန္ေတာ့္ရဲ ့ အျမင္ကေတာ့ ေယာက္်ားလ်ာ ၊ မိန္းမလ်ာ မ်ားကို သီျခား အုပ္စုေတြ အေနနဲ ့ လက္ခံပါ ။ အဆင့္အတန္း ခြဲျခားျပီး မဆက္ဆံ သင့္ပါ ။ နားလည္မႈ အျပည့္အ၀ ေပးသင့္ပါတယ္ ။

မြန္စာ ႏွင့္ ျမန္မာစာ

မြန္စာ နဲ ့ ျမန္မာစာ ဟာ စာဖတ္တဲ့ အသံထြက္ ခ်င္းမတူ ၊ စာလံုး ေပါင္းပံုျခင္း မတူၾကေပမဲ့ ၊ စာအေရးအသားမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ဗ်ည္း မ်ား အားလံုး နီးပါး တူညီ ေနၾကတဲ့ အတြက္ အျမင္မွာေတာ့ အေတာ္ေလး ဆင္တူၾကတယ္ ။ မြန္စာမွာ ဗ်ည္း (၃၅) လံုး ႐ွိျပီး ျမန္မာစာမွာ ဗ်ည္း (၃၃) လံုး ႐ွိပါတယ္ ။

တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံုစုေပါင္း ေနထိုင္ၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္ လို ့လက္႐ွိ ေခၚဆို ေန ၾကတဲ့ နယ္ေျမအတြင္းကို မြန္လူမ်ိဳးမ်ားဟာ အျခားေသာ လူမ်ိဳးစု ေတြထက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေစာျပီး ေရာက္႐ွိ အေျခခ် ေနထိုင္ခဲ့ ၾကတာပါ ။ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားဟာ ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္သန္း ကုန္ကူးရင္း အိႏၵိယ လူမ်ိဳးမ်ား ထံမွ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္မႈ ၊ စာေပ အေရးအသား ပညာရပ္မ်ား ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ား ကို ရ႐ွိျပီး မိမိတို ့ ကိုယ္ပိုင္ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ားႏွင့္ သင့္ေတာ္သလို ျပင္ဆင္၍ ကိုယ္ပိုင္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား အျဖစ္ေျပာင္းလဲ ခဲ့ၾကတယ္ ။

မြန္လူမ်ိဳးမ်ားဟာ အျခားေသာတိုင္းရင္းသား ေတြထက္ ဗုဒၶဘာသာ ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေစာျပီး ကိုးကြယ္ခဲ့ ၾကသလို ၊ မြန္စာေပ ဟာလဲ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသား စာေပေတြ ထက္ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေစာျပီး ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ စာေပ ျဖစ္တယ္ ။

ဗမာဘုရင္ အေနာ္ရထာ ဟာ မြန္ဘုရင္ မႏူဟာမင္း လက္ထက္မွာ မြန္တို ့ တိုင္းျပည္ သု၀ဏၰဘူမိ ကိုစစ္ႏိုင္ျပီး မြန္ဘာသာႏွင့္ ေရးသားထားေသာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ စာေပမ်ား ၊ မြန္ရဟန္းေတာ္မ်ား ၊ မြန္႐ိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ဗိသုကာ ပညာ႐ွင္မ်ား ၊ မြန္စာေပ ပုရပိုဒ္ မ်ားကို ဖမ္းဆီး သယ္ေဆာင္သြားခဲ့တယ္ ။

မြန္တို ့ရဲ ့ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္မႈကို ကူးယူျပီး ဗမာႏိုင္ငံဟာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္တဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာတယ္ ။ မြန္ဗိသုကာ ပညာ႐ွင္မ်ား ေဆာက္လုပ္ ေပးခဲ့တဲ့ ေစတီ မ်ား အေဆာက္အဦး မ်ားဟာ ျမန္မာျပည္ အႏွံ ့အျပားမွာ ယေန ့ တိုင္ ႐ွိေနေသးတယ္ ။ ပုဂံမွာ ႐ွိတဲ့ ေ႐ွးေဟာင္း ဘုရားမ်ားဟာ ထင္႐ွားတဲ့ သက္ေသေတြ ျဖစ္တယ္ ။ မြန္စာေပ ဟာလဲ ဗမာစာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲ ေရးမွာ အဓိက အေထာက္အကူ ျပဳခဲ့တယ္ ။ ဗမာစာေပ အေရးအသား ကို မြန္စာေပ အေရးအသားအေပၚ မွီျငမ္းျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ခဲ့ၾကတယ္ ။ ဗမာစာေပ အေရးအသားမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ဗ်ည္းမ်ားနဲ ့ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေစာျပီး ႐ွိခဲ့တဲ့ မြန္စာေပ အေရးအသားမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ဗ်ည္းမ်ား အားလံုး နီးပါး တူညီေနတာဟာ ထင္႐ွားတဲ့ သက္ေသေတြ ျဖစ္တယ္ ။

သူငယ္ခ်င္း အခ်ိဳ ့က မြန္စာကို ျမင္ရင္ မင္းတို ့မြန္စာက ျမန္မာစာ နဲ ့ ေတာ္ေတာ္တူတာပဲ ၊ ျမန္မာစာကို မွီျငမ္းျပီး လုပ္ထား တာလားလို ့ ေမးတတ္ၾကတယ္ ။ ျမန္မာစာ ဘယ္က စခဲ့တယ္ ဆိုတာ သမိုင္း အေထာက္အထားေတြ ခိုင္ခိုင္လံုလံု ႐ွိေပမဲ့ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ ေတြထဲမွာ မေတြ ့ ရေတာ့ သမိုင္းေၾကာင္းကို စိတ္၀င္တစား ေလ့့လာသူေတြ ကလြဲလို ့ က်န္တဲ့သူေတြ မသိတာ အံ့ၾသ စရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး ။

မြန္စာ ဟာ ျမန္မာစာ ကိုမွီျငမ္းျပီး လုပ္ထားတာလား ဆိုရင္ လံုး၀ မဟုတ္ပါဘူး ။ မြန္စာ ဟာ ျမန္မာစာထက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေစာျပီး႐ွိခဲ့တာပါ ။ မြန္စာ ဟာ ျမန္မာစာ အေပၚမွာ မွီျငမ္းမႈ ေတြ ႐ွိလားဆိုရင္ေတာ့ ႐ွိပါတယ္ ။ ဗမာစာေပ စတင္တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈမွာ မြန္စာေပ ကိုမွီျငမ္းခဲ့ ၾကတယ္ဆိုေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း ေပၚေပါက္လာတဲ့ ေ၀ါဟာရ အေခၚအေ၀ၚ အသစ္ေတြ ၊ စကားလံုး အသစ္ေတြ အတြက္ မြန္စာ ဟာ ျမန္မာစာ အေပၚမွာ မွီျငမ္းမႈေတြ ႐ွိပါတယ္ ။ မၾကာေသးခင္က မြန္စာေပနဲ ့ စာတမ္းဖတ္ပြဲ အေၾကာင္း သတင္းတစ္ပုဒ္ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ လိုက္ရတယ္ ။ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတာက အဲဒီ အခမ္းအနား မွာ “စာတမ္း” ဆိုတဲ့ စကားလံုး မြန္စာမွာ မ႐ွိတဲ့ အတြက္ ၀ိုင္း၀န္း ညွိႏႈိင္းျပီး စကားလံုး တစ္ခုအား ယာယီ သက္မွတ္ခဲ့ ၾကတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းပါ ။ ဒါဟာ မြန္စာေပ ဟာ ျမန္မာစာ အေပၚမွာ ျပန္လည္မွီျငမ္း မႈေတြ႐ွိ တယ္ဆိုတဲ့ သာဓက တစ္ခုပါ ။

ကၽြန္ေတာ္တို ့ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ တစ္ေျမထဲေပၚမွာ တစ္ေရထဲ ေသာက္ျပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကိုင္းကၽြန္းမွီ ၊ ကၽြန္းကိုင္းမွီ အတူတကြ ေနထိုင္ခဲ့ ၾကတဲ့သူေတြပါ ။ သမိုင္းစဥ္ တေလွ်ာက္မွာ တစ္ဦးကို တစ္ဦး စစ္မက္ျပဳခဲ့ ၾကသလို ၊ တစ္ဦးရဲ ့ ရန္ကိုလဲ တစ္ဦးက ၀ိုင္း၀န္းရင္ဆိုင္ ေျဖ႐ွင္းေပးခဲ့ ၾကဖူးပါတယ္ ။ တစ္ဦးနဲ ့ တစ္ဦး အားျပိဳင္မႈေတြ ႐ွိခဲ့သလို တစ္ဦး ကို တစ္ဦး ၀ိုင္း၀န္း ကူညီေဖးမ ခဲ့ၾက ဖူးပါတယ္ ။

လူမ်ိဳးကို ခ်စ္ေသာသူတိုင္း ၊ မိမိလူမ်ိဳး၏ သမိုင္း ၊ စာေပ ႏွင့္ ႐ိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ား အေၾကာင္း ကိုသိထား သင့္တယ္ ။ မိမိလူမ်ိဳး၏ စာေပ ကို အထင္ၾကီး ဂုဏ္ယူ သလို ၊ အျခားလူမ်ိဳးစု မ်ားရဲ ့ စာေပ ကိုလဲ ေလးစားပါ ။ မိမိလူမ်ိဳးရဲ ့ သမိုင္းကို မေပ်ာက္ ကြယ္ေစခ်င္ သလို အျခားမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားရဲ ့ သမိုင္း ကိုလဲ မဖ်က္စီးသင့္ပါ ။ ။

If we have no peace, it is because we have forgotten that we belong to each other.
Mother Teresa

တလိုင္း သည္ မြန္မဟုတ္

“ တလိုင္း ”ဟူေသာ စကာလံုးကို ဗမာ့ သမိုင္း ရာဇ၀င္ က်မ္းမ်ားတြင္ မြန္လူမ်ိဳး တို ့အား ရည္ညႊန္း၍ သံုးဆြဲထားၾကသည္ ။ ထိုက်မ္းမ်ားအား ကိုးကား၍ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသား ထုတ္ေ၀ေသာ ရာဇ၀င္ က်မ္းမ်ား ၊ စာအုပ္မ်ား ႏွင့္ အဘိဓာန္မ်ား တြင္လည္း အလားတူ သံုးဆြဲ ၾကျခင္းမ်ား ေတြ ့ႏိုင္သည္ ။ အခ်ိဳ ့ေသာ သူမ်ားသည္ စကားေျပာရာ၌ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအား တလိုင္း လူမ်ိဳးမ်ားဟု သံုးႏႈံးေျပာဆို တတ္ၾကသည္ ။ သံုးႏံႈး ေျပာဆို ေနၾက ေသာ္လည္း တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မည္သူမွ ေသခ်ာ မသိၾက ။ တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္သည္ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားဟု ဆိုလိုျခင္း မဟုတ္ ။

တလိုင္းဟူေသာ စကားလံုးသည္ မြန္စကားတြင္ မ႐ွိသလို ၊ မူရင္း ဗမာစကား တြင္လဲ မ႐ွိပါ ။ ထို ့ေၾကာင့္ မူရင္း အဓိပၸါယ္ အသိအက်ကို သိ႐ွိႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူေပ ။ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မသိၾကေသာ္လည္း တလိုင္းဟု ဆိုလွ်င္ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအားရည္႐ြယ္သည္ ၊ အေခၚခံ ရေသာ မြန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တလိုင္းဟု အေခၚခံရျခင္းကို မႏွစ္သက္ၾက ဟု အားလံုး နားလည္ထား ၾကသည္ ။

ႏိုင္ေဖသိန္းျဇာ ( ဖက္ဒရယ္တကၠသိုလ္ ) ၏ တလိုင္း ေ၀ါဟာရ သုေတသန စာတမ္း အရ တလိုင္းဟူေသာ စကားသည္ တ’လုင္ ( Tai Long ) မွဆင္းသက္ လာသည္ဟု ဆိုသည္ ။ တ’လုင္ ( Tai Long ) ဆိုသည္မွာ ယိုးဒယား ႐ွမ္းလူမ်ိဳး မ်ားအား ေခၚ ျခင္း ျဖစ္သည္ ။ တ’လုင္ အား ဗမာစကား အသံထြက္ျဖင့္ ေခၚဆိုရာမွ တလိုင္း ဟူေသာ စကားျဖစ္လာ သည္ဟုဆိုသည္ ။ ယိုးဒယား႐ွမ္း လူမ်ိဳး မ်ားအား ေခၚေ၀ၚေသာ တလိုင္း ဟူေသာ စကား သည္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္လာ ရပံုမွာ -

ျမန္မာျပည္ အညာေဒသ သို ့ တ’လုင္ (ယိုးဒယား ႐ွမ္း) လူမ်ိဳးတို ့ထက္ ေစာစြာ ေရာက္႐ွိ အေျခခ် ခဲ့ၾကေသာ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ တ႐ုတ္ျပည္ ေတာင္ပိုင္းမွ ေ႐ႊ ့ေျပာင္း၀င္ေရာက္ အေျခခ် လာေသာ တ’လုင္ (ယိုးဒယား ႐ွမ္း) လူမ်ိဳးမ်ား နွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ျပီး နယ္ေျမမ်ား ဆံုး႐ံႈးခဲ့ ရသည္ကို ဗမာလူမ်ိဳးတို ့ ျမိဳ ့႐ြာ တည္ေထာင္ခဲ့ ေသာ ေဒသမ်ားႏွင့္ ေဒသ အတြင္းသို ့ ေနာက္မွ ၀င္ေရာက္ အေျခခ် ခဲ့ၾကေသာ တ’လုင္ လူမ်ိဳးမ်ား ျမိဳ ့႐ြာ စတင္ တည္ေထာင္ေသာ ေဒသမ်ား သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ား အရ တူညီေနသည္ ကို ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ သိႏိုင္သည္ ။

ဗမာလူမ်ိဳးတို ့အတြက္ တ’လုင္ တို ့သည္ နယ္ခ်ဲ ့က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ ေစာ္ကား သူမ်ား ၊ အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ား ဟုျမင္ခဲ့ၾကသည္ ။ နာၾကည္းခဲ့ ၾကသည္ ။ တ’လုင္ အား တလိုင္းဟု ဗမာမႈျပဳ သံုးစြဲခဲ့၍ ေခတ္ကာလ ၾကာလာေသာအခါ တလိုင္း သည္ တ’လုင္ မွ ဆင္းသက္လာ သည္ကို သိသူနည္းပါး လာသည္ ။ မူရင္း အဓိပၸါယ္ ကိုလဲ သိသူ ႐ွားပါး လာသည္ ။ တလိုင္းအား မူရင္း ဗမာစကား ဟုယူဆလာၾကသည္ ။ ဗမာလူမ်ိဳး တို ့၏ စိတ္တြင္ တလိုင္း ဟုဆိုလိုက္လွ်င္ မုန္းတီးစရာ အ႐ိုင္းအစိုင္း လူမ်ိဳးမ်ား ၊ က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္သူမ်ား ဟု စြဲခဲ့ၾကသည္ ။

( ၁၇၄၀ ) ယိုးဒယား ႐ွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္မႈ ကာလတြင္ ဟံသာ၀တီ မြန္မ်ား သည္႐ွမ္းတို ့ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ အင္း၀မင္းကို ေတာ္လွန္ ခဲ့ၾကေသာ ေၾကာင့္ အင္္း၀မင္း မ်ားသည္ ဟံသာ၀သီ တပ္မ်ားအား ဟံသာ၀သီ တလိုင္း တပ္မ်ားဟု ေခၚေ၀ၚ ခဲ့ ၾကသည္ ။ ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္သူ ႐ွမ္း ၊ မြန္ လူမ်ိဳး ႏွစ္စု လံုး အားေပါင္း၍ တလိုင္း မ်ားဟု ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲ ခဲ့ၾကသည္ ။

မြန္ဘုရင္ ဗညားဒလ လက္ထက္ အင္း၀မင္းႏွင့္ စစ္ခင္းစဥ္ ကာလတြင္ ဗမာမ်ား က မြန္တပ္မ်ားအား တလိုင္းတပ္မ်ားဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့ ၾကသလို ၊ မြန္မ်ားကလဲ ဗမာတပ္မ်ားအား အရည္းၾကီးတပ္မ်ား ဟု ေခၚေ၀ၚ ခဲ့ၾကသည္ ။ ( ၁၇၅၃) ေနာက္ပိုင္း ႐ွမ္းမ်ားႏွင့္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့ အဆင္မေျပ ျဖစ္ျပီး ႐ွမ္းလူမ်ိဳးတို ့သည္ ဦးေအာင္ေဇယ် (ဗမာ) တို ့ႏွင့္ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းလိုက္ ေသာအခါ ဗမာလူမ်ိဳးတို ့သည္ တလိုင္းဟူေသာ စကားအား မြန္လူမ်ိဳး တစ္စုထဲ ကိုသာ ရည္႐ြယ္ျပီး ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲ လာၾကသည္ ။ ထိုအခ်ိန္မွ စ၍ ဗမာလူမ်ိဳး မ်ားသည္ မြန္မင္း မ်ားအား တလိုင္းမင္း ၊ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအား တလိုင္းလူမ်ိဳးမ်ား ဟု သမိုင္း မွတ္တမ္း မ်ားတြင္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ ၾကသည္ ။ မွန္နန္း ရာဇ၀င္ ႏွင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ မဟာရာဇ၀င္ ၾကီးတို ့တြင္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့ အား တလိုင္းဟု မွားယြင္းစြာ မွတ္တမ္းတင္ ခဲ့ၾကသည္ ။

အေလာင္းမင္းတရား (ဦးေအာင္ေဇယ်) လက္ထက္မွ စတင္၍ တလိုင္း ဟူေသာ စကားသည္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား သီးျခား ရည္ညႊန္း ေခၚဆိုေသာ စကား ျဖစ္လာသည္ ။ ဒုတိယကမာၻ စစ္ကာလတြင္ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ၊ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးတို ့အား နာၾကည္းမုန္းတီး စရာ က်ဴးေက်ာ္သူ နယ္ခ်ဲ ့မ်ားဟု ျမင္သာေအာင္ နယ္ခ်ဲ ့ မိစာၦမ်ား ဟု ႏွိမ္ခ် ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲ ခဲ့ၾက သကဲ့သို ့ဦးေအာင္ေဇယ်သည္ စစ္ပြဲ ျဖစ္ေနစဥ္ကာလတြင္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား ႏွိမ့္ခ်စြာ ေခၚဆို သံုးစြဲ ခဲ့ေသာ စကားျဖစ္သည္ ။ ထို ့ေၾကာင့္ တလိုင္းဟူေသာ စကားသည္ မြန္လူမ်ိဳးဟု အဓိပၸါယ္ ရေသာ စကားလံုး မဟုတ္ပဲ ၊ မြန္လူမ်ိဳးတို ့ အား ႏွိမ့္ခ်စြာ ခိုင္းႏိႈင္းထားေသာ စကားလံုးသာ ျဖစ္သည္ ။

ဦးေအာင္ေဇယ် သည္ မြန္ႏိုင္ငံေတာ္အား တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ စစ္႐ႈံးသူ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား ႏွိမ့္ခ်စြာ ရည္႐ြယ္၍ သံုးႏႈံး ေခၚဆို ခဲ့ေသာ စကား အသံုးအႏႈံး ျဖစ္၍ တလိုင္း ဟူေသာ စကားကို “အဖမဲ့သား” ၊ “ အ႐ိုင္း အစိုင္းမ်ား” ၊ “မ်ိဳးမစစ္မ်ား” ဟု အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖြင့္ခဲ့ၾကသည္ ။

မြန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တလိုင္းဟု အေခၚခံရလွ်င္ ထီးနန္း ေပ်ာက္ျပီး တိုင္းျပည္မဲ့ ၊ မင္းမဲ့ ျဖစ္ေနေသာ အေျခအေနတြင္ ႏွိမ့္ခ်၍ ခိုင္းႏႈိင္း ေခၚဆိုခံခဲ့ ရေသာ အေခၚအေ၀ၚ ျဖစ္၍ အျခားေသာ စကားလံုးမ်ား ထက္ပို၍ ခံျပင္းေဒါသ ထြက္ၾကသည္ ။ တလိုင္းဟူေသာ စကားသည္ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ ထဲအား ရည္႐ြယ္ေသာ စကားလံုး မဟုတ္ ၊ မြန္လူမ်ိဳးစု တစ္စုလံုးအား ႏွိမ့္ခ် ရည္ ႐ြယ္ေသာ စကားျဖစ္သည္ ။ ေသခ်ာစြာ စဥ္းစား ဆင္ျခင္ ျခင္း မျပဳပဲ သံုးႏႈံး ေျပာဆိုမိ၍ မိတ္ေဆြမွ ရန္သူျဖစ္သြားၾကသူမ်ား ၊ စိတ္မေကာင္းစရာ ရလဒ္မ်ားနဲ ့ အဆံုးသတ္ခဲ့ ရေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ၊ မလိုလားအပ္ပဲ ေသြးေျမ က်ခဲ့ရမႈမ်ား မ်ားစြာ ႐ွိခဲ့သည္ ။

အခ်ိဳ ့ေသာသူမ်ားသည္ တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မသိပဲ စာအုပ္ အခ်ိဳ ့တြင္ မွတ္တမ္းတင္ ေရးသားထား သည့္အတိုင္း မွာယြင္းစြာ မွတ္သား သံုးဆြဲ ေနၾကသည္ ။ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို သိေသာ္လည္း မြန္လူမ်ိဳး တစ္ဦး တစ္ေယာက္ အား ေနာက္ေျပာင္ လို၍ ေသာ္၄င္း ၊ အျခားေသာ အေၾကာင္းမ်ား ေၾကာင့္ေသာ္၄င္း တလိုင္းဟူ ေသာ စကားကို တမင္ပင္ သံုးဆြဲ ေနၾကသူမ်ားလဲ႐ွိသည္ ။

အဓိပၸါယ္ကို သိလွ်က္နဲ ့တလိုင္းဟူေသာ စကားကို မြန္လူမ်ိဳး တို ့အား ရည္႐ြယ္၍ တမင္ ဆက္လက္ သံုးဆြဲ ေနသူမ်ား ေသခ်ာစြာ စဥ္းစားရန္လို သည္မွာ - စစ္မွန္ေသာ သာသနာမ႐ွိ ၊ ဘာသာတရား မ႐ွိပဲ မွားယြင္းေသာ အယူအဆ ေတြနဲ ့ အရည္းၾကီးတို ့ အား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ခဲ့ ၾက သူမ်ားသည္ မည္သူေတြနည္း ? အျခား လူမ်ိဳးစုအား အ႐ိုင္းအစိုင္းမ်ိဳး ဟု မေခၚမွီ မိမိ လူမ်ိဳးစု အေၾကာင္းအား ေသခ်ာ သိေအာင္ အရင္ လုပ္သင့္သည္ ။

အရည္းၾကီးကိုးကြယ္မႈ နဲ ့ပတ္သက္၍ လူသိအမ်ားဆံုး အစဥ္အလာ တစ္ခုမွာ ပန္းဦးလႊတ္ျခင္း အစဥ္အလာျဖစ္သည္ ။ မဂၤလာဦးတြင္ မိမိ၏ ဇနီးေလာင္းအား ပန္းဦးဆက္ရေသာ အစဥ္အလာ ႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ သူမ်ားသည္ မည္သူေတြနည္း ? အျခား လူမ်ိဳးစုအား မ်ိဳးမစစ္ ဟု မေခၚမွီ မိမိ လူမ်ိဳးစု အေၾကာင္းအား ေသခ်ာ သိေအာင္ အရင္ လုပ္သင့္သည္ ။

မြန္မ်ားက ဗမာလူမ်ိဳး မ်ားအား အရည္းၾကီးမ်ိဳး မ်ားဟု ေခၚဆို သံုးဆြဲ ၾကလွ်င္ လည္း ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား သေဘာက် ၾကလိမ့္မည္မထင္ပါ ။

လူမ်ိဳးစုၾကား ေသြးခြဲလို၍ ဤ Post အား ေရးသား ျခင္းမဟုတ္ပါ ။ ဤ Post ၏ ရည္႐ြယ္ ခ်က္သည္ မြန္လူမ်ိဳးတို ့အား တလိုင္းမ်ားဟု ေရးသား ေျပာဆိုေနမႈမ်ားအား ရပ္တန္ ့ ၊ ျပင္ဆင္ ၾကရန္ ျဖစ္သည္ ။ ေနာက္ပိုင္း၌ ျပန္လည္ ပံုႏိွပ္ ထုတ္ေ၀ေသာ သမိုင္း မွတ္တမ္း ေဟာင္း မ်ားတြင္ မြန္လူမ်ိဳး မ်ားအား တလိုင္းမ်ားဟု အစားထိုး ေျပာင္းလဲ ပံုႏွိပ္ ခဲ့ၾက ျခင္းေၾကာင့္ ေခတ္ကာလ ၾကာလာလွ်င္ မြန္လူမ်ိဳး ဟူေသာ အမည္ေပ်ာက္ဆံုး၍ တလိုင္း ဟုသာ တစ္ကမာၻ လံုးမွ သိ႐ွိေတာ့မည့္ အေျခအေန မေရာက္မွီ - တလိုင္း ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္ အမွန္ကို မသိသူမ်ားအား ႐ွင္းျပရန္ ၊ မြန္မ်ားအား တလိုင္း မ်ားဟု ေခၚဆို ၊ ေရးသား ေနမႈမ်ားအား ရပ္တန္ ့ရန္ ၊ မွားယြင္းစြာ မွတ္တမ္းတင္ ထားမႈမ်ား အား ျပင္ဆင္ ႏိုင္ရန္ ၾကိဳးစားရမည္မွာ မြန္တစ္မ်ိဳးသား လံုး၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္ ။ ။

“မြန္လူမ်ိဳးမ်ား သည္ တလိုင္း မဟုတ္...

တလိုင္း သည္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ား မဟုတ္”

ႏိုင္ေဖသိန္းျဇာ ၏ တလိုင္း ေ၀ါဟာရ သုေတသန စာတမ္း

ႏိုင္ေဖသိန္းျဇာ ( ဖက္ဒရယ္တကၠသိုလ္ ) ၏ တလိုင္း ေ၀ါဟာရ သုေတသန စာတမ္း အား မွီျငမ္း ေရးသားပါသည္။ ။

ျမန္မာျပည္ ဒုတိယ Iraq ျဖစ္ေတာ့မွာလား ?

သၾကၤန္ပြဲ ေတာ္မွာ ဗံုးေပါက္ တယ္တဲ့ ၊ အရမ္းကို စိတ္မေကာင္း ျဖစ္စရာ သတင္း တစ္ခုပါ ။ အဲဒီ သတင္းကို တင္ထားတဲ့ Blog ေတြ Site ေတြမွာ သတင္းဖတ္ျပီးတဲ့ သူေတြက ေဒါသနဲ ့ ဆဲဆိုထားတာေတြ ၊ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ေရးထားတာေတြ ၊ ဒဏ္ရာရသူေတြကို ေသြးလႉတာမ်ိဳးေတြ ၀ိုင္း၀န္းကူညီ ၾကဖို ့ တိုက္တြန္းထားတာေတြ စတဲ့ ကိုယ့္ခံစား ခ်က္ေတြကို comment ထားခဲ့ ၾကတာကို ဖတ္ရတာ စိတ္မေကာင္းလဲ ျဖစ္ရ ၊ ေဒါသလဲ ထြက္ခဲ့ရပါတယ္ ။

ျမန္မာျပည္မွာ အရင္ကလဲေပါက္ကြဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္ ။ ေပါက္ကြဲမႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားကို ဘယ္အဖြဲ ့ အစည္းကမွ တာ၀န္ယူ ၀န္ခံေလ့ မ႐ွိပါဘူး ။ ျပႆနာ တစ္ခု ကိုအေျဖ႐ွာတဲ့ အခါ ဘယ္သူလုပ္ တာလဲ ဆိုတာ အေရးၾကီးသလို ၊ ဘယ္ေၾကာင့္ ဒီလို လုပ္ရတာလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကလဲ ျပႆနာ တစ္ခုကို ေျဖ႐ွင္းႏိုင္တဲ့ အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္ပါ ။

ဒီေပါက္ကြဲမႈနဲ ့ ပတ္သက္ျပီး ဒါဘယ္သူေတြ လုပ္တာျဖစ္ ႏိုင္လဲ ၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီလို လုပ္ၾကတာလဲ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားၾကည့္တယ္ ။ တစ္စံုတစ္ဦးကို ရည္႐ြယ္ တာလား ? အဖြဲ ့ အစည္း တစ္ခုခုကို ရည္႐ြယ္တာလား ? ႏိုင္ငံေရး အေၾကာင္းေတြမ်ား ပါေန သလား ?

အဖြဲ ့အစည္းတစ္ခုအတြင္းျဖစ္တဲ့ ျပႆနာ ၊ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို ရည္႐ြယ္ တဲ့ ျပႆနာဆိုရင္ ဒီလို ပြဲေတာ္ ရက္ ၊ ဒီလို ေနရာမွာ လုပ္တာဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို လက္မခံ ႏိုင္စရာ ကိစၥ ပါ ။

ေနာက္ဆံုး ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစား မိတဲ့ အခ်က္က ကၽြန္ေတာ္ အဆိုးရိမ္ဆံုးဘဲ ။ ဒီေပါက္ကြဲမႈနဲ ့အတူ ႏိုင္ငံေရးေတြ ဆက္ႏြယ္ေနသလား ? ႏိုင္ငံေရးေတြ ဆက္ႏြယ္ ေနျပီးဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနဟာ ဒီလို လုပ္ရေလာက္တဲ့ အေျခအေန အထိ ေရာက္ေနျပီးလား ? ျမန္မာျပည္ဟာ ဒုတိယ Iraq ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာေတာ့မွာလား ?

ဘာအေၾကာင္း ေၾကာင့္ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေသခ်ာ တာကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး အျဖစ္ေတြ ဘယ္သူမွ ထပ္ျဖစ္ ေစခ်င္ၾကမွာမဟုတ္ဘူး ။ ဒီလို အျဖစ္မ်ိဳးေတြ ေနာက္ထပ္ မျဖစ္ပါေစနဲ ့လို ့ ေသဆံုးသြားသူမ်ား၏ မိသားစုမ်ားနဲ ့ထပ္တူထပ္မွ် ၀မ္းနည္း ရင္း ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္ ။

ေသဆံုးသြားသူမ်ား ေကာင္းရာမြန္ရာ ဘံုဘ၀ ကိုေရာက္႐ွိၾကပါေစ ။ ဒဏ္ရာရ႐ွိ ထားသူမ်ားလဲ အျမန္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းပါေစ ။ ။

Federal ျပည္ေထာင္စု

Federal Government ဆိုတာ အစိုးရ အဖြဲ ့ငယ္ မ်ား
ေပါင္းစပ္ ဖြဲ ့စည္းထားတဲ့ အစိုးရအဖြဲ ့ၾကီးပါ ။ Federal
Government မွာ ဗဟို အစိုးရ ၊ ျပည္နယ္အစိုးရ နဲ ့
အျခားေသာ အစိုးရအဖြဲ ့ငယ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဖြဲ ့စည္း
ပံု ဟာ ႏိုင္ငံအလိုက္ တစ္ႏိုင္ငံ နဲ ့ တစ္ႏိုင္ငံ မတူၾကဘူး ။
အေျခခံ တူညီတဲ့ Federal Government ဖြဲ ့စည္းပံု
ေတြကေတာ့ ၊ ႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ အစိုးရအဖြဲ ့ အဆင့္ဆင့္
႐ွိျပီး ၊ အဲဒီအစိုးရ အဖြဲ ့ေတြဟာ အတူတကြ ေသာ္၄င္း ၊
အာဏာခြဲေ၀၍ ေသာ္၄င္း အုပ္ခ်ဳပ္ၾကတယ္ ။

ဗဟိုအစိုးရ မွာ တစ္ႏိုင္ငံ လံုး ႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဥပေဒ မ်ား
ထုတ္ျပန္ ခြင့္႐ွိတယ္ ။ ဥပမာ - တစ္ႏိုင္ငံလံုး ကို ကိုယ္စား
ျပဳျပီး ႏိုင္ငံတကာနဲ ့ဆက္ဆံ ရေသာ စစ္ေရး ၊
ကုန္သြယ္ေရး ၊ မဟာမိတ္ ႏိုင္ငံဖြဲ ့ေရး ၊ ႏိုင္ငံေတာ္
ကာကြယ္ေရး အစ႐ွိတဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ကို ကိုယ္စားျပဳ တဲ့
အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာဟာ ဗဟို အစိုးရမွာပဲ ႐ွိတယ္ ။

ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ ့ေတြမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးနဲ ့ သက္ဆိုင္
တဲ့ ဥပေဒ ထုတ္ျပန္ခြင့္ မ႐ွိေပမဲ့ ၊ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပ
ပိုင္ခြင့္ ၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ ေတြ႐ွိတယ္ ။ အုပ္ခ်ဳပ္ရာ နယ္ေျမ
တြင္းမွာ သူ ့ရဲ ့အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ဟာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ
၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ကဲ့သို ့ တည္ျမဲ ျပီး ၊ အျခားေသာ
အစိုးရ အဖြဲ ့ေတြက ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ ပိုင္ခြင့္မ႐ွိဘူး ။
ဗဟိုအစိုးရ ကထုတ္ျပန္တာမဟုတ္ပဲ ျပည္နယ္အစိုးရ
တစ္ခုကထုတ္ျပန္တဲ့ ဥပေဒ ဟာ တစ္ျခား ျပည္နယ္တစ္ခု
မွာ သက္ေရာက္ မႈမ႐ွိဘူး ။

ဥပမာအေနနဲ ့ -

• ပညာေရးပိုင္းမွာ - ျပည္နယ္တစ္ခုမွာ အထက္တန္း ေက်ာင္းသား မ်ားကို သိပၸံ / ၀ိဇၨာ ေက်ာင္းသား လို ့ ခြဲျခား သတ္မွတ္ျပီး ၊ သိပၸံေက်ာင္းသားက ဘယ္ ဘာသာရပ္ေတြ ၊ ၀ိဇၨာ ေက်ာင္းသား က ဘယ္ ဘာသာ ရပ္ ေတြ ကိုသင္ၾကား ရမယ္လို ့ ပံုေသ သတ္မွတ္ ထားေပမဲ့ ၊ အျခား ျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ ျမန္မာစာ ၊ အဂၤလိပ္စာ နဲ ့ သခ်ာၤ ဘာသာရပ္မ်ား ကသာ မသင္မေနရ ဘာသာရပ္ေတြ ျဖစ္ျပီး ေအာင္ျမင္ ရမဲ ့ ဘာသာရပ္ အရည္အတြက္ ျပည့္ေအာင္ က်န္႐ွိတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြထဲက မိမိ စိတ္ၾကိဳက္ဘာသာရပ္ ေတြကို ေ႐ြးခ်ယ္ သင္ယူ ပိုင္ခြင့္႐ွိတာမ်ိဳး

• ျပည္နယ္တြင္းဥပေဒပိုင္းမွာ - ျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ ယာဥ္စည္းကမ္း ေဖာက္ဖ်က္ရင္ ဒဏ္ေငြ ဘယ္ေလာက္ ေပးေဆာင္ရ မယ္ လို ့ သတ္မွတ္ ထားေပမဲ့ ၊ အျခားျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ ဒဏ္ေငြ အျပင္ ေထာင္ဒဏ္ကိုပါ ပူးတြဲ က်ခံ ရမယ္လို ့ သတ္မွတ္ ထားတာမ်ိဳး

• ျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ ရဲ၀န္ထမ္း ၀တ္စံုကို အသား ေရာင္ လို ့ သတ္မွတ္ထား ေပမဲ့ ၊ အျခားျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ အျပာေရာင္ လို ့ သတ္မွတ္ထား တာမ်ိဳး

• ျပည္နယ္တစ္ခုမွာ ကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ ့ကို ( ဥပမာ-အခ်ိဳမႈန္ ့ ၊ ကၽြဲ႐ိုင္း ) တရား၀င္ ေရာင္းခ်ခြင့္ မ႐ွိလို ့ သတ္မွတ္ထား ေပမဲ့ ၊ အျခား ျပည္နယ္ တစ္ခုမွာ တရား၀င္ ေရာင္းခ်ခြင့္ ျပဳထား တာမ်ိဳး

ျပည္နယ္ (သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရနယ္ေျမ) တစ္ခု နဲ ့ တစ္ခု
ျပ႒ာန္း ထားတဲ့ ဥပေဒ ေတြကြဲ ျပားႏိုင္တယ္ ။ ျပည္နယ္
အတြင္း ေနထိုင္ ၾကတဲ့ ျပည္သူ ေတြဟာ ကိုယ့္ျပည္နယ္
အစိုးရကို ကိုယ့္စိတ္ၾကိဳက္ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခြင့္
႐ွိတယ္ ။ ျပည္နယ္အစိုးရ လက္ေအာက္မွာ အျခား အစိုးရ
အဖြဲ ့ငယ္ေတြ႐ွိတယ္ ။ ျမိဳ ့ေတာ္၀န္တို ့ ၊ ေက်း႐ြာ သူၾကီး
တို ့ဟာ ျပည္နယ္ အစိုးရ လက္ေအာက္က အစိုးရအဖြဲ ့
ငယ္ေတြ ျဖစ္တယ္ ။

ျပည္နယ္အစိုးရရဲ ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ရာ
နယ္ေျမ အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ
ကဲ့သို ့ တည္ျမဲ တယ္ဆို ေပမဲ့ ၊ ျပည္နယ္ အစိုးရေတြဟာ
စစ္တပ္ဖြဲ ့စည္းပိုင္ခြင့္ ၊ အျခားေသာ ႏိုင္ငံ မ်ားကို စစ္
ေၾကညာခြင့္ ၊ အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ ့ မဟာမိတ္ဖြဲ ့ခြင့္ ၊
ကုန္သြယ္ခြင့္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆို ခြင့္ လိုမ်ိဳး အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာ ေတြမွာ အကန္ ့အသတ္ ေတြ႐ွိပါတယ္ ။ ျပည္နယ္
အစိုးရရဲ ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေတြဟာ ႏိုင္ငံရဲ ့အေျခခံ ဥပေဒ ေပၚ
မူတည္ျပီး တစ္ႏိုင္ငံ နဲ ့ တစ္ႏိုင္ငံ မတူၾကပါဘူး ။ အခ်ိဳ ့ေသာ
ႏိုင္ငံေတြမွာ ျပည္နယ္ အစိုးရက ျပည္နယ္အတြင္း အခြန္
အတိုး အေလွ်ာ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္႐ွိ ေပမဲ့ ၊ အခ်ိဳ ့ေသာ ႏိုင္ငံေတြမွာ
လုပ္ပိုင္ ခြင့္ မ႐ွိပါဘူး ။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံဟာ ပထမဆံုး Federal Government
စနစ္ကို စတင္ က်င့္သံုး ခဲ့ တဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ျပီး ၊ အဂၤလိပ္
လက္ေအာက္ကလြတ္လပ္ေရး ရျပီးေနာက္ပိုင္း ( ၁၇၈၁ )
က စျပီး Federalism ကို စတင္က်င့္ သံုးခဲ့တယ္ ။
Wikipedia အရ လက္႐ွိ Federal Government စနစ္ျဖင့္
အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ -

• Argentina (23 provinces and 1 autonomous city)
• Australia (6 states and 3 territories)
• Austria (9 states)
• Belgium (3 regions and 3 linguistic communities)
• Bosnia and Herzegovina (Federation of Bosnia and Herzegovina, Republika Srpska and Brčko District)
• Brazil (26 states and 1 federal district)
• Canada (10 provinces and 3 territories)
• Comoros (Anjouan, Grande Comore, Mohéli)
• Ethiopia (9 regions and 3 chartered cities)
• Germany (16 states)
• India (28 states and 7 union territories)
• Iraq (Currently 18 governates and 1 region)
• Malaysia (13 states and 3 federal territories)
• Mexico (31 states and 1 federal district)
• Micronesia (Chuuk, Kosrae, Pohnpei and Yap)
• Nigeria (36 states and 1 federal capital territory)
• Palau (16 states)
• Russia (46 oblasts, 21 republics, 9 krais, 4 autonomous okrugs, 2 federal cities, 1 autonomous oblast)
• Switzerland (26 cantons)
• United Arab Emirates (7 emirates)
• United States (50 states and 1 federal district)
• Venezuela (23 states, 1 capital district and 1 federal dependency)

ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးဖခင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဟာလဲ
တိုင္းရင္သားေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျပီး ၊
ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ Federal Government စနစ္ တည္ေထာင္
ႏိုင္ရန္ ၾကိဳးစားခဲ့သူ ျဖစ္တယ္ ။

တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ေတြက ျပည္နယ္ အတြင္း
ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခြင့္႐ွိရမယ္လို ့့ေျပာရင္ ၊ ျပည္ေထာင္စု
ၾကီး မွ သီျခားႏိုင္ငံ အျဖစ္ ခြဲထြက္လိုသူဟုတလြဲ နားလည္
သေဘာေပါက္ ေနသူမ်ား လည္း႐ွိတယ္ ။ ျပည္နယ္
မ်ားမွာ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ႐ွိေရး နဲ ့ သီျခား ႏိုင္ငံ အျဖစ္
ခြဲထြက္ တည္ေထာင္ ျခင္းဟာ အဓိပၸါယ္ ခ်င္း လံုး၀ ကြဲလြဲ
ပါတယ္ ။

တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး ေပါင္းစံု စုေပါင္း ေနထိုင္ ၾကတဲ့
ကၽြန္ေတာ္ တို ့ရဲ ့့ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား
အတူတကြ ခ်စ္ခင္ ရင္းႏီွး စြာေနထိုင္ ႏိုင္ဖို ့နဲ ့ သက္တမ္း
ၾကာ႐ွည္စြာ အဆံုးမသတ္ ႏိုင္ေသးတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ ေတြ
ရပ္တန္ ့ႏိုင္ဖို ့အတြက္ Federal ျပည္ေထာင္စု စနစ္ဟာ
တစ္ခုတည္း ေသာ နည္းလမ္းသာ ျဖစ္တယ္ ။ ။

ကၽြန္ေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရး သမားတစ္ဦး မဟုတ္သလို
ဥပေဒ ေရးရာ မ်ားကို နားလည္သူလဲ မဟုတ္ပါ ။
ကၽြန္ေတာ္ ဖတ္မိေသာ စာမ်ားအား နားလည္သမွ် နဲ ့
ဆက္စပ္ေတြးမိသမွ် မ်ားကို ေရးသားထားျခင္းသာ
ျဖစ္သည္ ။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္

ကၽြန္ေတာ္တို ့ရဲ ့ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးဟာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု စုေပါင္း
ေနထိုင္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးပါ ။ တိုင္းရင္းသားေတြထဲမွာ ကိုယ့္ထီးကိုယ့္နန္း
နဲ ့ သီးျခား ရပ္တည္ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြလဲ ႐ွိပါတယ္ ။ တိုင္းရင္းသား
လူမ်ိဳးစု တိုင္းမွာ သီးျခား ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈ ၊ ကိုယ္ပိုင္စာေပ ၊ ကိုယ္ပိုင္
႐ိုးရာ အစဥ္အလာေတြ ႐ွိ ၾကပါတယ္ ။

လူမ်ိဳးစုတိုင္းရဲ ့မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ ေမြးဖြားလာတာနဲ ့အတူ သူတို ့ရဲ ့
ေသြးထဲမွာ ကိုယ္လူမ်ိဳးကို ခ်စ္တဲ့စိတ္ ၊ ကိုယ့္စာေပ ကို မေပ်ာက္ကြယ္
သြားေအာင္ ကာကြယ္လိုတဲ့စိတ္ ၊ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈ ကို ထိမ္းသိမ္းလိုတဲ့
စိတ္ေတြဟာ ေမြးထဲက အနည္း နဲ ့အမ်ားေတာ့ ပါလာျပီးသားပါ ။ လူမ်ိဳးစု
တစ္စုရဲ ့ ယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာေတြ ၊ စာေပေတြ ၊ သမိုင္းေၾကာင္းေတြ
ဟာ ေက်ာင္းသံုး ဖတ္စာအုပ္ေတြ ၊ သမိုင္း မွတ္တမ္း စာမ်က္ႏွာ ေတြေပၚမွာ
မပါ ယံုနဲ ့ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး ။ ဆက္လက္ သယ္ေဆာင္
သြားမဲ့ မ်ိဳးဆက္ေတြဟာ လူမ်ိဳးစုတိုင္းမွာ ႐ွိေနဦးမွာပါ ။

ပေဒသရာဇ္ေခတ္မွာ တိုင္းရင္းသား အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံ အခ်င္းခ်င္း နယ္ေျမနဲ ့ ၊
ၾသဇာ အာဏာခ်ဲ ့ထြင္ဖို ့ အတြက္စစ္ခင္းခဲ့ ၾကတယ္ ။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မွာ
ဗမာလူမ်ိဳးစုဟာ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ႏိုင္ငံ ေတြကို စစ္ႏိုင္ျပီး
ဗမာႏိုင္ငံေတာ္ဆိုျပီး ရပ္တည္ခဲ့တယ္ ။ စစ္႐ံႈး တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ေတြဟာ
ကိုယ့္ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္လည္ တည္ေထာင္ ႏိုင္ေရး အတြက္ မ်ိဳးခ်စ္သူရဲေကာင္း
ေတြ စုျပီး ဗမာဘုရင္ ကို ေတာ္လွန္ ပုန္ကန္ ခဲ့ၾကတယ္ ။

( ၁၈၈၅ ) ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ဗမာတစ္ႏိုင္ငံလံုး အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ကို
က်ေရာက္ျပီး ေနာက္မွာ လူမ်ိဳးစုတိုင္းရဲ ့ဘံုရန္သူဟာ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ ့
ေတြျဖစ္လာခဲ့တယ္ ။ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ေတြဟာ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ ့
လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ဖို ့ အတြက္ အတူတကြ လက္တြဲျပီး
တိုက္ပြဲ၀င္ ၾကိဳးစားခဲ့ ၾကတယ္ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့ လြတ္လပ္ေရး သမိုင္း
မွတ္တမ္းမွာ ထင္႐ွားခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ ႐ွိသလို ၊
မထင္မ႐ွားနဲ ့ အျခား တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြနဲ ့ရင္ေဘာင္တန္း
တိုက္ပြဲ၀င္ျပီး အသက္ ေပးသြား ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြလဲ အမ်ားအျပား
႐ွိခဲ့တယ္ ။

( ၁၉၄၇ ) ခုႏွစ္ ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ( ၁၂ ) ရက္ေန ့ မွာ -

• “ တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ႐ွိေရး ”
• “လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ ခိုင္လံုေသာ ကာကြယ္မႈ ဥပေဒ မ်ား
ပါ၀င္ေရး ”

အစ႐ွိတဲ့ အခ်က္မ်ား ၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခခံ ဥပေဒတြင္
ပါ၀င္ရမည္ဆိုတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ပါ၀င္တဲ့သမိုင္း၀င္ “ပင္လံုစာခ်ဳပ္”
ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း နဲ ့ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ လက္မွတ္
ေရးထိုးျပီး အဂၤလိပ္ အစိုးဆီက လြတ္လပ္ေရး ကို အတူတကြ ရယူဖို ့
သေဘာတူခဲ့ ၾကတယ္ ။

ႏိုင္ငံေရးအျမင္ မတူတဲ့ အဖြဲ ့အစည္းေတြ ၊ အခြင့္အေရး မတူညီတဲ့
တိုင္းရင္းသား အဖြဲ ့အစည္းေတြ ၾကားက မေျပလည္မႈေတြကို ေျဖ႐ွင္းဖို ့
ၾကိဳးစား ေနစဥ္ကာလမွာပဲ ( ၁၉၄၇ ) ခုႏွစ္ ၊ ဇူလိုင္ ( ၁၉ ) ရက္ေန ့မွာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လုပ္ၾကံခံခဲ့ရတယ္ ။ ( ၁၉၄၈ ) ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာျပည္
လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တယ္ ။

လြတ္လပ္ေရး ရျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု အားလံုး အတြက္
ခိုင္လံုေသာ အေျခခံ ဥပေဒ ေပၚေပါက္ မလာပဲ ၊ အဖြဲ ့အစည္း ေတြၾကား
မေျပလည္မႈေတြ ပိုမိုၾကီးထြားလာျပီး ၊ ျပည္တြင္းစစ္ေတြ ျဖစ္လာခဲ့တယ္ ။
ဒီေန ့အထိ မျပီး ဆံုးေသးေသာျပည္တြင္းစစ္ ေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို ့
ႏိုင္ငံဟာ ကမာၻ ေပၚမွာျပည္တြင္းစစ္သက္တမ္း အၾကာ႐ွည္ဆံုး ႏိုင္ငံ
တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္ ။

ကၽြန္ေတာ္တို ့ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႐ွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ အတူတကြ ေအးခ်မ္းစြာ
လက္တြဲ ေနထိုင္ဖို ့အတြက္ ဘယ္အဖြဲ ့အစည္း ၊ ဘယ္အသင္းအဖြဲ ့ က
အုပ္ခ်ဳပ္ ေနတယ္ ဆိုတာထက္ ၊ လူမ်ိဳးစုတိုင္းအတြက္ အခြင့္အေရး ေတြကို
အာမခံခ်က္႐ွိတဲ့ ခိုင္လံုတဲ့ အေျခခံ ဥပေဒ ႐ွိဖို ့နဲ ့ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အဖြဲ ့
အစည္းဟာ အဲဒီ အေျခခံ ဥပေဒကို လိုက္နာဖို ့ကသာ ပိုအေရးၾကီးတဲ့
အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္ ။ ။

It is an unfortunate fact that we can secure peace only by preparing for war.
John F. Kennedy

If we are to live together in peace, we must come to know each other better.
Lyndon B. Johnson